Winst- en verliesrekening opstellen: hoe doet u dat?

Om te checken hoe uw bedrijf er financieel voor staat, kunt u een winst- en verliesrekening opstellen. Soms is zo’n overzicht zelfs verplicht voor de belastingdienst. Maar hoe maakt u zo’n rekening? Bekijk daarvoor nu dit stappenplan. Met voorbeeld!

Wat is een winst- en verliesrekening?

Een winst- en verliesrekening is een overzicht van alle opbrengsten en kosten van een onderneming gedurende een jaar. Door de kosten van de omzet af te trekken, kunt u de winst of het verlies van uw bedrijf berekenen. We noemen het daarom ook wel resultatenrekening of exploitatierekening.

Winst- en verliesrekening voor de belastingdienst

Bent u ondernemer voor de inkomstenbelasting? Dan moet u een winst- en verliesrekening opstellen. Deze wordt samen met de balans namelijk gebruikt om de fiscale winst te berekenen. Die fiscale winst vormt op zijn beurt weer de basis voor het berekenen van de verschuldigde inkomstenbelasting, de premie volksverzekeringen en de inkomensafhankelijk bijdrage Zorgverzekeringswet.

ZZP & eenmanszaak

Ook als ZZP’er of met een eenmanszaak moet u een balans en winst- en verliesrekening opstellen. U heeft deze immers nodig voor de aangifte inkomstenbelasting. Gelukkig heeft u in tegenstelling tot grotere organisaties vaak niet te maken met bedrijfskosten voor grond, personeel en andere financiële lasten. Als ZZP’er is het overzicht wat eenvoudiger en bevat het vooral kosten die u heeft om omzet te maken. Denk aan bijvoorbeeld reiskosten of advertentiekosten.

Winst- en verliesrekening opstellen: 2 manieren

U kunt doorgaans op 2 manieren een winst- en verliesrekening opstellen:

• Functioneel
  In het functionele model noteert u eerst de netto-omzet. Vervolgens trekt u één voor één alle kosten af. Dit is de meest eenvoudige en meest gebruikte vorm die vooral geschikt is voor handelsbedrijven.
• Categoraal
  In het categorale model brengt u de opbrengsten en kosten onder in verschillende categorieën. Een voorbeeld hiervan is kostprijs van de omzet, maar het kan ook gaan om verkoopkosten of transportkosten. Vervolgens trekt u alle bedrijfslasten per categorie af van de bedrijfsopbrengsten.

Stappenplan winst- en verliesrekening opstellen

In dit stappenplan gaan we uit van een functioneel model:

1. Noteer de omzet & kostprijs van de omzet
   Noteer de totale omzet van over het afgelopen jaar. Noteer ook de totale inkoopwaarde of de kostprijs van die omzet.
2. Bereken de bruto winst
   Trek de kostprijs van de omzet af van de totale omzet om de brutowinst te berekenen.
3. Noteer alle kosten
   Onder de brutowinst noteert u één voor één alle gemaakte bedrijfskosten. Denk aan kosten voor de huur van een kantoor, vervoerskosten, energiekosten, administratiekosten, personeelskosten en ga zo maar door.
4. Bereken de nettowinst

Tel alle gemaakte kosten bij elkaar op. Het bedrag van de totale kosten trekt u vervolgens af van de brutowinst. Op die manier blijft de netto winst over.

Voorbeeld van een winst- en verliesrekening

Met bovenstaande stappenplan kan uw winst- en verliesrekening er als volgt uitzien:

Let op: alle bovenstaande bedragen zijn exclusief btw!

Excel of boekhoudprogramma?

U kunt prima een eenvoudige winst- en verliesrekening opstellen in Excel. Toch is het vaak makkelijker om boekhoudsoftware te gebruiken. Wanneer u uw administratie in namelijk een netjes bijhoudt in een boekhoudprogramma, worden alle bedragen vaak automatisch voor u berekend. In veel gevallen kan de software daarmee ook de winst- en verliesrekening maken. Dat scheelt weer een hoop werk.

Uitbesteden

Wilt u liever niet zelf de winst- en verliesrekening opstellen? Dan kunt u ook een boekhouder of accountant inschakelen. Neem dan vrijblijvend even contact met ons op. We bespreken graag uw mogelijkheden.